Zapalenie rogówki może być wywołane przez bakterie, wirusy, grzyby czy pierwotniaki; może do niego dojść także na tle alergicznym. Jakie objawy powinny nas skłonić do niezwłocznej wizyty u lekarza?
Rogówka oka wypukła, zewnętrzna część gałki ocznej. Jeśli ulega infekcjom, stan ten przekłada się m.in. na prawidłowość widzenia. Nieleczone zapalenie rogówki może prowadzić do poważnych powikłań, w tym nawet całkowitego upośledzenia narządu wzroku.
Zapalenie rogówki oka – przyczyny
Stanu zapalny w obrębie rogówki oka wywołać mogą takie czynniki jak obecność antygenu alergizującego lub wniknięcie w głąb struktury rogówki drobnoustrojów chorobotwórczych. Najczęściej do takiej sytuacji dochodzi w wyniku uszkodzenia nabłonka rogówki, np. na skutek urazu. Wówczas może dojść do wrzodziejącego zapalenia rogówki. Niektóre drobnoustroje mogą też wniknąć do rogówki przez nieuszkodzony nabłonek – mamy wtedy do czynienia z niewrzodziejącym zapaleniem rogówki. Oprócz urazu mechanicznego do przyczyn wystąpienia zmian zapalnych w obrębie rogówki należą:
- noszenie soczewek kontaktowych,
- nieodpowiednia higiena,
- zaburzenia składu i wydzielania filmu łzowego (np. zespół suchego oka),
- osłabiona odporność organizmu,
- niedomykalność powiek.
Zapalenie rogówki aż w 85% przypadków ma charakter bakteryjny. Około 10% zapaleń ma pochodzenie wirusowe, rzadziej zdarzają się schorzenia na tle grzybiczym, alergicznym czy pierwotniakowym (pełzakowym) [1].
Zapalenie rogówki oka – objawy
Objawy zapalenia rogówki oka mogą różnić się od siebie w zależności od etiologii choroby. Najczęściej obserwuje się jednak takie symptomy jak:
- silny ból oka,
- pogorszenie ostrości widzenia,
- światłowstręt,
- zaczerwienienie oka,
- tkliwość oka,
- obrzęk powiek,
- łzawienie,
- śluzowo-ropna wydzielina w worku spojówkowym,
- matowienie, zmętnienie rogówki, pojawienie się białych bądź szarych plam lub punktów na jej powierzchni.
Nieleczone zapalenie może doprowadzić do uszkodzenia rogówki, upośledzenia czynności widzenia, a także innych powikłań zależnych od etiologii stanu zapalnego [1].
Typy zapalenia rogówki
Bakteryjne zapalenie rogówki najczęściej wywołują gronkowce, paciorkowce oraz pałeczki ropy błękitnej. Do wniknięcia bakterii w głąb rogówki dochodzi zwykle na skutek uszkodzenia nabłonka. W wyniku zakażenia bakteryjnego na powierzchni rogówki można obserwować nacieki zapalne w kolorze białym, szarym lub żółtym oraz objawy owrzodzenia rogówki. Nieleczone owrzodzenie rogówki może doprowadzić do jej perforacji. Tylko nieliczne szczepy bakterii nie wywołują owrzodzenia [2].
Wirusowe zapalenie rogówki rozwija się najczęściej u osób z obniżoną odpornością. Wywołują je adenowirusy oraz wirusy z grupy Herpes. Adenowirusowe zapalenie rogówki objawia się na początku pogorszeniem samopoczucia, bólami głowy oraz powiększeniem przyusznych węzłów chłonnych. Dopiero potem objawy obejmują spojówki (zaczerwienienie, czasem krwawe wybroczyny) oraz rogówkę (liczne koliste zmętnienia o średnicy ok. 1 mm, powodujące rozpraszanie światła i zaburzenia widzenia).
Wirusowe zapalenie oka wywołane przez wirusy Herpes może przyjąć formę opryszczki oka lub półpaśca ocznego. Objawy opryszczkowego zapalenia rogówki oka i spojówek to głównie ubytki nabłonka rogówki przybierające kształt drzewka. Symptomy półpaśca ocznego są znacznie bardziej rozległe. Obejmują ubytki nabłonka rogówki o charakterze punktowatym, występowanie pęcherzyków w obrębie czoła, nosa i powiek [1], a także inne objawy takie jak ból i zawroty głowy, ból oka, gorączka, mrowienie i drętwienie skóry, zaburzenia słuchu i smaku [3].
Grzybicze zapalenie rogówki może wdać się w przypadku kontaktu oka z drewnem (np. w przypadku urazu wynikłego ze specyfiki wykonywanego zawodu) czy innym materiałem organicznym jak trawa, zboże, lub po użyciu zakażonego płynu do czyszczenia soczewek kontaktowych [1]. Do objawów grzybicy oka należą podrażnienie gałki ocznej, nacieki zapalne, owrzodzenie o postrzępionych brzegach, wysięk w komorze przedniej oka, zapalenie błony naczyniowej, ból oka i łzawienie oraz pogorszenie ostrości wzroku.
W przypadku pierwotniakowego (pełzakowego) zapalenia rogówki główne objawy to silny ból oka, pogorszenie ostrości widzenia oraz pierścieniowate przymglenie rogówki. Pełzaki wywołujące chorobę występują w glebie i w wodzie. Do zakażenia dochodzi najczęściej u osób noszących soczewki kontaktowe [4].
Wszystkie typy zapalenia rogówki wymagają niezwłocznej interwencji lekarza i wdrożenia odpowiedniej terapii.
Więcej na temat przeczytasz na adamed.expert.
[1] Wylęgała E., „Zapalenie rogówki”, https://okulistyka.mp.pl/chorobyoczu/chorobyrogowkiitwardowki/94600,zapalenie-rogowki, data dostępu: 1.07.2018.[2] Pogrzebielski A., „Choroby rogówki”, https://www.mp.pl/okulistyka/okulistyka-dla-nieokulistow/artykuly/127101,choroby-rogowki, data dostępu: 1.07.2018.
[3] Prost M., „Zapalenie spojówek w przebiegu półpaśca lub ospy wietrznej”, https://okulistyka.mp.pl/chorobyoczu/chorobyspojowki/83677,zapalenie-spojowek-w-przebiegu-polpasca-lub-ospy-wietrznej, data dostępu: 1.07.2018.
